Η επιμονή (ύστερα από μια σειρά πηγαινέλα...) του Γιώργου Παπανδρέου στο να προκαλέσει εκλογές τον Μάρτιο του 2010, με μοχλό την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας, έχει τη λογική της –έχει και την... προϊστορία της! Γιατί, μπορεί στις σημερινές συνθήκες ο πρωθυπουργός να κατηγορεί τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι «παίζει με τους θεσμούς!», δεν έχουν περάσει, όμως, και τόσα πολλά χρόνια από το 2000, όταν ο Κ. Καραμανλής, με την ιδιότητα του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης δήλωνε ότι δεν πρόκειται να στηρίξει την υποψηφιότητα του Κωστή Στεφανόπουλου, για να προκαλέσει εκλογές, προσθέτοντας τότε ότι «μετά τις εκλογές, θα ψηφίσει τον Στεφανόπουλο»...
Δεν έχει και τόση σημασία το γεγονός ότι στη συνέχεια επικράτησαν άλλες σκέψεις (και υπολογισμοί και εκτίμηση σκοπιμότητας...) και τελικά δεν στήθηκαν πρόωρες κάλπες λόγω αδυναμίας εκλογής Προέδρου, αφού η Ν. Δ. υπερψήφισε την υποψηφιότητα Στεφανόπουλου – αυτό που έχει σημασία είναι ότι πέρα και άσχετα με την κάθε τόσο επικαιρική «θεσμολαγνία» που επιδεικνύουν κόμματα και πολιτικοί, η πρόκληση της εκμετάλλευσης του «τυπικού» των θεσμών, αν πρόκειται να επιδιωχθεί κομματικό όφελος, είναι πάντα ζωντανή και καθοδηγούσα...
Κανείς δεν μπορεί να είναι απολύτως βέβαιος ως προς το τι τελικά θα πράξει ο Γ. Παπανδρέου τον Μάρτιο του 2010, σε σχέση με την εκλογή Προέδρου. Αλλωστε, ουδείς δύναται σήμερα να βεβαιώσει πως οι πρόωρες κάλπες δεν... θα έχουν προηγηθεί, το φετινό φθινόπωρο, με επιλογή (και επίκκληση κάποιου προσχήματος) του κυβερνώντος κόμματος, που... κατά τα άλλα εμφανίζεται υπερασπιστής των θεσμών!
Μέχρι σήμερα (και αν εξαιρέσουμε τα καραγκιοζιλίκια με τα... γαλάζια και λευκά ψηφοδέλτια για την εκλογή του Σαρτζετάκη!) η αλήθεια είναι ότι η πρόθεση του συνταγματικού νομοθέτη να συμβολίζει δηλαδή η εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας τη διακομματική συναίνεση, έχει επιβεβαιωθεί στην πράξη. Αν όχι ως αποτέλεσμα πραγματικής υπερκομματικής στάσης, έναντι ενός θεσμού (που, έτσι και αλλιώς, στερείται ουσιαστικών αρμοδιοτήτων), πάντως ως συνισταμένη επιμέρους κομματικών εκτιμήσεων, ως προς τις συνέπειες μιας πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, για έναν «τυπικό» λόγο που αποκτά ουσιαστικό περιεχόμενο.
Και μόνο, όμως, το γεγονός ότι η εκλογή προέδρου έχει τόσες πολλές φορές χρησιμοποιηθεί με τον έναν ή τον άλλο τρόπο ως απειλή ή... εμβρυουλκός εξελίξεων, με αποτέλεσμα το κύρος του θεσμού εκ των πραγμάτων να υφίσταται πλήγμα, θα πρέπει να οδηγήσει την πολιτική τάξη στην απόφαση να προχωρήσει, όταν το επιτρέψουν οι προθεσμίες για την επόμενη συνταγματική αναθεώρηση, στη μεταβολή των όρων ανάδειξης του Προέδρου της Δημοκρατίας. Ετσι και αλλιώς, ο ρόλος του εθιμοτυπικός είναι – δεν χρειάζεται να τον ευτελίζουμε με μικροκομματικές κινήσεις.
Πριν από 13 χρόνια
