Παρασκευή 27 Μαρτίου 2009
Νέο κύμα αλλαγών στο Ασφαλιστικό
Τον κατάλληλο πολιτικό χρόνο για να προωθήσει νέο ασφαλιστικό νόμο που θα αυξάνει, σταδιακά, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των γυναικών δημοσίων υπαλλήλων αναζητεί, πλέον, η κυβέρνηση, μετά τη χθεσινή έκδοση της καταδικαστικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
«Θα γίνουν διαβουλεύσεις για το χρόνο προσαρμογής με τον αρμόδιο Επίτροπο κ. Σπίντλα που θα βρίσκεται την ερχόμενη εβδομάδα στην Ελλάδα», δήλωναν χθες κυβερνητικοί κύκλοι, διευκρινίζοντας ότι η Ιταλία (που επίσης είχε καταδικαστεί για τον ίδιο λόγο) βρίσκεται επί 8μήνες σε διαβούλευση με την Ε.Ε.
«Οι προοπτικές δεν είναι καλές, θα επιδιώξουμε να μη θιγούν τα ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα» δήλωσε σχετικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Αντώναρος τονίζοντας ότι το κατ’ εξοχήν αρμόδιο υπουργείο που θα χειριστεί το θέμα θα είναι το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών.
Το χρονοδιάγραμμα
Νομικοί και συνδικαλιστικοί κύκλοι, καθώς και στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης, υπογράμμιζαν χθες ότι η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει το αργότερο εντός τριμήνου ένα στίγμα στην Ε.Ε. για τις προθέσεις της.
Το βασικό σενάριο (που έχει γράψει η «Η») προβλέπει τη σταδιακή (με την προσθήκη 6μήνων) αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης των γυναικών από το 2013 και μετά. Με την επέκταση της εφαρμογής του νόμου Πετραλιά που, επίσης, αυξάνει από το έτος αυτό τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων στο ΙΚΑ, στις ΔΕΚΟ, τις τράπεζες και στα ειδικά ταμεία. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, η προσαρμογή που ζητεί η Ε.Ε. να ξεκινήσει και νωρίτερα.
Με βάση τα στοιχεία της ΑΔΕΔΥ, περίπου 140.000 γυναίκες απειλούνται. Πρόκειται για τις εξής κατηγορίες:
Οι μητέρες ανηλίκων και οι μητέρες με τρία παιδιά που μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 20 έτη υπηρεσίας ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας. Η πρόβλεψη ορίου θα επιβάλει την επιπλέον παραμονή στην εργασία για τουλάχιστον 15 έτη.
Οι γυναίκες που είναι ασφαλισμένες από το 1983 έως και το 1992 οι οποίες δικαιούνται μειωμένη σύνταξη (στα 55). Στην κατηγορία αυτή η αύξηση των ορίων θα είναι κατά 5 χρόνια.
Αντιθέτως, δεν φαίνεται ότι θα επηρεαστούν καθόλου όσες έχουν θεμελιώσει δικαίωμα (αφού μπορούν να συνταξιοδοτηθούν άμεσα και πάντως πριν από τη ψήφιση νέου νόμου):
Πρόκειται για παλιές ασφαλισμένες που έχουν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις (έτη ασφάλισης και όριο ηλικίας) και μπορούν να αποχωρήσουν, αλλά συνεχίζουν να εργάζονται προσδοκώντας καλύτερη σύνταξη.
Αντιδράσεις
Ως το «χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου που οφείλεται σε εγκληματικά λάθη - παραλείψεις αν όχι σε σκοπιμότητες της ελληνικής κυβέρνησης» χαρακτήρισε ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Ι. Παναγόπουλος την καταδίκη της Ελλάδας για τα όρια συνταξιοδότησης των γυναικών.
«Η κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι η ασφάλιση των δημοσίων υπαλλήλων είναι επαγγελματική, ενώ είναι κοινωνική και ως εκ τούτου έδωσε τη δυνατότητα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και στην Ε.Ε. να παρέμβει και να εκδώσει αυτή την απαράδεκτη απόφαση». Η απόφαση αφήνει «έκθετη την ελληνική κυβέρνηση, η οποία παρενέβη στο Δικαστήριο πλημμελώς και χωρίς ουσιαστικά στοιχεία για να αντικρούσει τη θεμελιώδη κατάργηση του κοινωνικού χαρακτήρα της ασφάλισης στο Δημόσιο», δήλωσε ο πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ Σπ. Παπασπύρος.
Αύξηση ορίων
Προς σταδιακή αύξηση, κατά 5 - 15 έτη, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για τουλάχιστον 140.000 «παλαιές» ασφαλισμένες στο Δημόσιο
Σήμα κινδύνου
Ο πρόεδρος των εργαζομένων στα Ταμεία Γ. Κουτρουμάνης αλλά και οι Σ. Ρομπόλης και Γ. Ρωμανιάς (ΙΝΕ ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ) έκρουσαν των κώδωνα κινδύνου:
Πρώτον για τις επιπτώσεις που θα έχει ο χαρακτηρισμός της ασφάλισης των δημοσίων υπαλλήλων ως επαγγελματικής («δεν θα καλύπτονται από την εγγύηση του Δημοσίου και θα είναι στη δικαιοδοσία της Ε.Ε.»)
Δεύτερον και για τη μαζική φυγή των γυναικών (τα Ταμεία Πρόνοιας, Αρωγής και Μετοχικό θα οδηγηθούν σε πλήρη χρεοκοπία).
Επαγγελματική και όχι κοινωνική η ασφάλιση των δημοσίων υπαλλήλων
Στο επιχείρημα ότι είναι επαγγελματική και όχι κοινωνική η ασφάλιση των δημοσίων υπαλλήλων στηρίζεται η καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Όπως τονίζεται στην απόφαση «η Επιτροπή υποστηρίζει ότι η σύνταξη καταβάλλεται στον εργαζόμενο λόγω της σχέσεως εργασίας μεταξύ αυτού και του πρώην εργοδότη του και ότι το στοιχείο αυτό συνιστά αποφασιστικό κριτήριο για την υπαγωγή στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 141 ΕΚ (περί επαγγελματικών ταμείων). Κατά το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τρία στοιχεία «μέτρησαν» προς αυτή την κατεύθυνση:
Πρώτον «ο Κώδικας εφαρμόζεται σε ιδιαίτερη κατηγορία εργαζομένων, συγκεκριμένα στους πολιτικούς υπαλλήλους και στους στρατιωτικούς. Το Δικαστήριο έχει αποφανθεί ότι οι συντάξεις που καταβάλλονται από το κράτος σε πρώην δημοσίους υπαλλήλους που εργάστηκαν στο δημόσιο τομέα μπορούν να αποτελούν αμοιβή κατά την έννοια του άρθρου 141 ΕΚ στο μέτρο που δεν καταβάλλονται σε γενικές κατηγορίες εργαζομένων».
Δεύτερον «η σύνταξη που καταβάλλεται στους εργαζόμενους στο πλαίσιο του συνταξιοδοτικού συστήματος που θεσπίζει ο Κώδικας υπολογίζεται κατά κανόνα με βάση τον αριθμό των ετών υπηρεσίας που συμπλήρωσε ο εργαζόμενος. Οι εξαιρέσεις που επικαλείται η ελληνική δημοκρατία με το υπόμνημα αντικρούσεως απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα».
Τρίτον «η σύνταξη που καταβάλλεται στους εργαζόμενους στο πλαίσιο του εν λόγω συστήματος υπολογίζεται με βάση το βασικό μισθό που ελάμβανε ο εργαζόμενος πριν από τη συνταξιοδότησή του».
Γιώργος Γάτος
«Θα γίνουν διαβουλεύσεις για το χρόνο προσαρμογής με τον αρμόδιο Επίτροπο κ. Σπίντλα που θα βρίσκεται την ερχόμενη εβδομάδα στην Ελλάδα», δήλωναν χθες κυβερνητικοί κύκλοι, διευκρινίζοντας ότι η Ιταλία (που επίσης είχε καταδικαστεί για τον ίδιο λόγο) βρίσκεται επί 8μήνες σε διαβούλευση με την Ε.Ε.
«Οι προοπτικές δεν είναι καλές, θα επιδιώξουμε να μη θιγούν τα ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα» δήλωσε σχετικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Αντώναρος τονίζοντας ότι το κατ’ εξοχήν αρμόδιο υπουργείο που θα χειριστεί το θέμα θα είναι το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών.
Το χρονοδιάγραμμα
Νομικοί και συνδικαλιστικοί κύκλοι, καθώς και στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης, υπογράμμιζαν χθες ότι η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει το αργότερο εντός τριμήνου ένα στίγμα στην Ε.Ε. για τις προθέσεις της.
Το βασικό σενάριο (που έχει γράψει η «Η») προβλέπει τη σταδιακή (με την προσθήκη 6μήνων) αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης των γυναικών από το 2013 και μετά. Με την επέκταση της εφαρμογής του νόμου Πετραλιά που, επίσης, αυξάνει από το έτος αυτό τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων στο ΙΚΑ, στις ΔΕΚΟ, τις τράπεζες και στα ειδικά ταμεία. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, η προσαρμογή που ζητεί η Ε.Ε. να ξεκινήσει και νωρίτερα.
Με βάση τα στοιχεία της ΑΔΕΔΥ, περίπου 140.000 γυναίκες απειλούνται. Πρόκειται για τις εξής κατηγορίες:
Οι μητέρες ανηλίκων και οι μητέρες με τρία παιδιά που μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 20 έτη υπηρεσίας ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας. Η πρόβλεψη ορίου θα επιβάλει την επιπλέον παραμονή στην εργασία για τουλάχιστον 15 έτη.
Οι γυναίκες που είναι ασφαλισμένες από το 1983 έως και το 1992 οι οποίες δικαιούνται μειωμένη σύνταξη (στα 55). Στην κατηγορία αυτή η αύξηση των ορίων θα είναι κατά 5 χρόνια.
Αντιθέτως, δεν φαίνεται ότι θα επηρεαστούν καθόλου όσες έχουν θεμελιώσει δικαίωμα (αφού μπορούν να συνταξιοδοτηθούν άμεσα και πάντως πριν από τη ψήφιση νέου νόμου):
Πρόκειται για παλιές ασφαλισμένες που έχουν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις (έτη ασφάλισης και όριο ηλικίας) και μπορούν να αποχωρήσουν, αλλά συνεχίζουν να εργάζονται προσδοκώντας καλύτερη σύνταξη.
Αντιδράσεις
Ως το «χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου που οφείλεται σε εγκληματικά λάθη - παραλείψεις αν όχι σε σκοπιμότητες της ελληνικής κυβέρνησης» χαρακτήρισε ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Ι. Παναγόπουλος την καταδίκη της Ελλάδας για τα όρια συνταξιοδότησης των γυναικών.
«Η κυβέρνηση ισχυρίστηκε ότι η ασφάλιση των δημοσίων υπαλλήλων είναι επαγγελματική, ενώ είναι κοινωνική και ως εκ τούτου έδωσε τη δυνατότητα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και στην Ε.Ε. να παρέμβει και να εκδώσει αυτή την απαράδεκτη απόφαση». Η απόφαση αφήνει «έκθετη την ελληνική κυβέρνηση, η οποία παρενέβη στο Δικαστήριο πλημμελώς και χωρίς ουσιαστικά στοιχεία για να αντικρούσει τη θεμελιώδη κατάργηση του κοινωνικού χαρακτήρα της ασφάλισης στο Δημόσιο», δήλωσε ο πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ Σπ. Παπασπύρος.
Αύξηση ορίων
Προς σταδιακή αύξηση, κατά 5 - 15 έτη, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για τουλάχιστον 140.000 «παλαιές» ασφαλισμένες στο Δημόσιο
Σήμα κινδύνου
Ο πρόεδρος των εργαζομένων στα Ταμεία Γ. Κουτρουμάνης αλλά και οι Σ. Ρομπόλης και Γ. Ρωμανιάς (ΙΝΕ ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ) έκρουσαν των κώδωνα κινδύνου:
Πρώτον για τις επιπτώσεις που θα έχει ο χαρακτηρισμός της ασφάλισης των δημοσίων υπαλλήλων ως επαγγελματικής («δεν θα καλύπτονται από την εγγύηση του Δημοσίου και θα είναι στη δικαιοδοσία της Ε.Ε.»)
Δεύτερον και για τη μαζική φυγή των γυναικών (τα Ταμεία Πρόνοιας, Αρωγής και Μετοχικό θα οδηγηθούν σε πλήρη χρεοκοπία).
Επαγγελματική και όχι κοινωνική η ασφάλιση των δημοσίων υπαλλήλων
Στο επιχείρημα ότι είναι επαγγελματική και όχι κοινωνική η ασφάλιση των δημοσίων υπαλλήλων στηρίζεται η καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Όπως τονίζεται στην απόφαση «η Επιτροπή υποστηρίζει ότι η σύνταξη καταβάλλεται στον εργαζόμενο λόγω της σχέσεως εργασίας μεταξύ αυτού και του πρώην εργοδότη του και ότι το στοιχείο αυτό συνιστά αποφασιστικό κριτήριο για την υπαγωγή στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 141 ΕΚ (περί επαγγελματικών ταμείων). Κατά το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τρία στοιχεία «μέτρησαν» προς αυτή την κατεύθυνση:
Πρώτον «ο Κώδικας εφαρμόζεται σε ιδιαίτερη κατηγορία εργαζομένων, συγκεκριμένα στους πολιτικούς υπαλλήλους και στους στρατιωτικούς. Το Δικαστήριο έχει αποφανθεί ότι οι συντάξεις που καταβάλλονται από το κράτος σε πρώην δημοσίους υπαλλήλους που εργάστηκαν στο δημόσιο τομέα μπορούν να αποτελούν αμοιβή κατά την έννοια του άρθρου 141 ΕΚ στο μέτρο που δεν καταβάλλονται σε γενικές κατηγορίες εργαζομένων».
Δεύτερον «η σύνταξη που καταβάλλεται στους εργαζόμενους στο πλαίσιο του συνταξιοδοτικού συστήματος που θεσπίζει ο Κώδικας υπολογίζεται κατά κανόνα με βάση τον αριθμό των ετών υπηρεσίας που συμπλήρωσε ο εργαζόμενος. Οι εξαιρέσεις που επικαλείται η ελληνική δημοκρατία με το υπόμνημα αντικρούσεως απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα».
Τρίτον «η σύνταξη που καταβάλλεται στους εργαζόμενους στο πλαίσιο του εν λόγω συστήματος υπολογίζεται με βάση το βασικό μισθό που ελάμβανε ο εργαζόμενος πριν από τη συνταξιοδότησή του».
Γιώργος Γάτος