Δευτέρα 11 Ιανουαρίου 2010
Επιδείνωση του οικονομικού κλίματος «βλέπει» ο ΙΟΒΕ
Επιδείνωση για δεύτερο συνεχόμενο μήνα εμφάνισε ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην Ελλάδα, ο οποίος διαμορφώθηκε στις 64,2 μονάδες τον Δεκέμβριο του 2009, από 66,4 μονάδες τον Νοέμβριο, παραμένοντας ωστόσο υψηλότερα του μέσου όρου των 56,9 μονάδων για το 2009.
Σύμφωνα με την Οικονομική Συγκυρία του ΙΟΒΕ, η υποχώρηση του Δεκεμβρίου εκπορεύεται πρωτίστως από τη συνέχιση της διόρθωσης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης για δεύτερο συνεχή μήνα, και δευτερευόντως από τη μείωση των προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο.
Είναι φανερό, τονίζει το ΙΟΒΕ, ότι η έντονη αναθέρμανση των προσδοκιών καταναλωτών και επιχειρήσεων κατά την προεκλογική περίοδο, προσαρμόζεται πλέον στο διαμορφούμενο περιβάλλον και σε μία περίοδο κατά την οποία δημιουργούνται ταυτόχρονα συνθήκες αυστηρής επιτήρησης της ελληνικής οικονομίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και της συνακόλουθης σφιχτής εισοδηματικής πολιτικής στο επόμενο διάστημα.
Στους υπόλοιπους τομείς, οι προσδοκίες επιδεινώνονται στη Βιομηχανία, και στις Κατασκευές, ενώ σχεδόν αμετάβλητη είναι η εικόνα στις Υπηρεσίες. Αναλυτικότερα:
- στη Βιομηχανία, οι δείκτες των προβλέψεων της παραγωγής και των εκτιμήσεων για το τρέχον επίπεδο της ζήτησης και των παραγγελιών επιδεινώνονται, ενώ αντίθετα τα αποθέματα δεν μεταβάλλονται ιδιαίτερα.
- στις Υπηρεσίες, ενώ οι προσδοκίες σχετικά με τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης επιδεινώνονται, η βελτίωση που καταγράφουν οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση, σταθεροποιούν τις προσδοκίες.
- στο Λιανικό Εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις επιδεινώνονται, τα αποθέματα καταγράφουν μικρή διόγκωση, ενώ και οι θετικές προβλέψεις για την εξέλιξη της ζήτησης στο επόμενο τρίμηνο εξασθενούν επίσης.
- στις Κατασκευές, οι εκτιμήσεις για το επίπεδο του προγράμματος εργασιών και οι προβλέψεις για την απασχόληση του κλάδου επιδεινώνονται, κυρίως όμως στα Δημόσια Έργα που επηρεάζουν το συνολικό δείκτη.
- στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, καταγράφεται και πάλι καθολική υποχώρηση στους επιμέρους δείκτες: οι προσδοκίες των νοικοκυριών για την οικονομική τους κατάσταση, αλλά και οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας επιδεινώνονται, ενώ στη χαμηλότερη τιμή του έτους διαμορφώνεται η πρόθεση για αποταμίευση στο επόμενο 12-μηνο, με τις προβλέψεις για την εξέλιξη της ανεργίας να επανέρχονται στα πολύ δυσμενή επίπεδα του Μαΐου.
Αντιθέτως, συνέχιση της βελτίωσης του Δείκτη Οικονομικού Κλίματος κατέγραψαν τον Δεκέμβριο τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και η Ευρωζώνη, ολοκληρώνοντας έτσι εννέα μήνες συνεχούς βελτίωσης.
Ο δείκτης αυξάνεται σε σχέση με τον Νοέμβριο κατά 4,1 μονάδες στην Ε.Ε. και 2,5 μονάδες στην Ευρωζώνη και διαμορφώνεται στις 92,0 και 91,3 μονάδες αντίστοιχα, παραμένοντας ωστόσο ακόμη χαμηλότερα του μακροχρόνιου μέσου όρου του.
Συνολικά για το 2009, μπορούν να διακριθούν δύο βασικές περίοδοι. Η πρώτη περίοδος αφορά στο πρώτο τρίμηνο του έτους που χαρακτηρίζεται από συνέχιση της επιδείνωσης του κλίματος του 2008 και καταλήγει τον Μάρτιο στις χαμηλότερες ιστορικά επιδόσεις του σε ΕΕ και Ευρωζώνη, αλλά και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Την περίοδο αυτή καταγράφονται ιστορικά χαμηλά στη Βιομηχανία, τις Υπηρεσίες, στο Λιανικό Εμπόριο και στην Καταναλωτική εμπιστοσύνη, ενώ στις Κατασκευές, ο αντίστοιχος δείκτης κινείται πολύ κοντά στα ιστορικά χαμηλά του, χωρίς όμως να τα ξεπερνά.
Κατά τη δεύτερη περίοδο, η πτώση σταματά και το οικονομικό κλίμα αρχίζει να ανακάμπτει, αργά αλλά σταθερά μέχρι σήμερα. Έτσι, κατά τον τελευταίο μήνα του έτους, τόσο στην ΕΕ, όσο και την Ευρωζώνη, ο δείκτης κλίματος σημειώνει τις υψηλότερες επιδόσεις του για το 2009 συνολικά, αλλά και για τους επιμέρους τομείς και την Καταναλωτική εμπιστοσύνη.
Τον Δεκέμβριο η Βιομηχανία είναι και πάλι ο τομέας με τη μεγαλύτερη συμβολή στη βελτίωση του κλίματος, με το σχετικό δείκτη να αυξάνεται κατά 3 μονάδες σε ΕΕ και Ευρωζώνη.
Σημαντική είναι και η άνοδος που καταγράφεται στις Υπηρεσίες, κυρίως όμως στην ΕΕ (κατά 6 μονάδες) και λιγότερο στην Ευρωζώνη (μόλις 1 μονάδα), ενώ στο Λιανικό Εμπόριο, ο σχετικός δείκτης ανέρχεται οριακά στην Ευρωζώνη και παραμένει αμετάβλητος στην ΕΕ.
Στις Κατασκευές, αντίθετα από τους άλλους τομείς, σημειώνεται κάμψη των προσδοκιών κατά 1 μονάδα στην ΕΕ και κατά 2 στην Ευρωζώνη.
Από την πλευρά της ζήτησης, η καταναλωτική εμπιστοσύνη σημειώνει οριακή άνοδο τόσο στην ΕΕ όσο και την Ευρωζώνη, με το φόβο της ανεργίας να περιορίζεται πολύ ήπια και αργά όμως τους τελευταίους μήνες.
Σύμφωνα με την Οικονομική Συγκυρία του ΙΟΒΕ, η υποχώρηση του Δεκεμβρίου εκπορεύεται πρωτίστως από τη συνέχιση της διόρθωσης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης για δεύτερο συνεχή μήνα, και δευτερευόντως από τη μείωση των προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο.
Είναι φανερό, τονίζει το ΙΟΒΕ, ότι η έντονη αναθέρμανση των προσδοκιών καταναλωτών και επιχειρήσεων κατά την προεκλογική περίοδο, προσαρμόζεται πλέον στο διαμορφούμενο περιβάλλον και σε μία περίοδο κατά την οποία δημιουργούνται ταυτόχρονα συνθήκες αυστηρής επιτήρησης της ελληνικής οικονομίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και της συνακόλουθης σφιχτής εισοδηματικής πολιτικής στο επόμενο διάστημα.
Στους υπόλοιπους τομείς, οι προσδοκίες επιδεινώνονται στη Βιομηχανία, και στις Κατασκευές, ενώ σχεδόν αμετάβλητη είναι η εικόνα στις Υπηρεσίες. Αναλυτικότερα:
- στη Βιομηχανία, οι δείκτες των προβλέψεων της παραγωγής και των εκτιμήσεων για το τρέχον επίπεδο της ζήτησης και των παραγγελιών επιδεινώνονται, ενώ αντίθετα τα αποθέματα δεν μεταβάλλονται ιδιαίτερα.
- στις Υπηρεσίες, ενώ οι προσδοκίες σχετικά με τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης επιδεινώνονται, η βελτίωση που καταγράφουν οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση, σταθεροποιούν τις προσδοκίες.
- στο Λιανικό Εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις επιδεινώνονται, τα αποθέματα καταγράφουν μικρή διόγκωση, ενώ και οι θετικές προβλέψεις για την εξέλιξη της ζήτησης στο επόμενο τρίμηνο εξασθενούν επίσης.
- στις Κατασκευές, οι εκτιμήσεις για το επίπεδο του προγράμματος εργασιών και οι προβλέψεις για την απασχόληση του κλάδου επιδεινώνονται, κυρίως όμως στα Δημόσια Έργα που επηρεάζουν το συνολικό δείκτη.
- στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, καταγράφεται και πάλι καθολική υποχώρηση στους επιμέρους δείκτες: οι προσδοκίες των νοικοκυριών για την οικονομική τους κατάσταση, αλλά και οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας επιδεινώνονται, ενώ στη χαμηλότερη τιμή του έτους διαμορφώνεται η πρόθεση για αποταμίευση στο επόμενο 12-μηνο, με τις προβλέψεις για την εξέλιξη της ανεργίας να επανέρχονται στα πολύ δυσμενή επίπεδα του Μαΐου.
Αντιθέτως, συνέχιση της βελτίωσης του Δείκτη Οικονομικού Κλίματος κατέγραψαν τον Δεκέμβριο τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και η Ευρωζώνη, ολοκληρώνοντας έτσι εννέα μήνες συνεχούς βελτίωσης.
Ο δείκτης αυξάνεται σε σχέση με τον Νοέμβριο κατά 4,1 μονάδες στην Ε.Ε. και 2,5 μονάδες στην Ευρωζώνη και διαμορφώνεται στις 92,0 και 91,3 μονάδες αντίστοιχα, παραμένοντας ωστόσο ακόμη χαμηλότερα του μακροχρόνιου μέσου όρου του.
Συνολικά για το 2009, μπορούν να διακριθούν δύο βασικές περίοδοι. Η πρώτη περίοδος αφορά στο πρώτο τρίμηνο του έτους που χαρακτηρίζεται από συνέχιση της επιδείνωσης του κλίματος του 2008 και καταλήγει τον Μάρτιο στις χαμηλότερες ιστορικά επιδόσεις του σε ΕΕ και Ευρωζώνη, αλλά και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Την περίοδο αυτή καταγράφονται ιστορικά χαμηλά στη Βιομηχανία, τις Υπηρεσίες, στο Λιανικό Εμπόριο και στην Καταναλωτική εμπιστοσύνη, ενώ στις Κατασκευές, ο αντίστοιχος δείκτης κινείται πολύ κοντά στα ιστορικά χαμηλά του, χωρίς όμως να τα ξεπερνά.
Κατά τη δεύτερη περίοδο, η πτώση σταματά και το οικονομικό κλίμα αρχίζει να ανακάμπτει, αργά αλλά σταθερά μέχρι σήμερα. Έτσι, κατά τον τελευταίο μήνα του έτους, τόσο στην ΕΕ, όσο και την Ευρωζώνη, ο δείκτης κλίματος σημειώνει τις υψηλότερες επιδόσεις του για το 2009 συνολικά, αλλά και για τους επιμέρους τομείς και την Καταναλωτική εμπιστοσύνη.
Τον Δεκέμβριο η Βιομηχανία είναι και πάλι ο τομέας με τη μεγαλύτερη συμβολή στη βελτίωση του κλίματος, με το σχετικό δείκτη να αυξάνεται κατά 3 μονάδες σε ΕΕ και Ευρωζώνη.
Σημαντική είναι και η άνοδος που καταγράφεται στις Υπηρεσίες, κυρίως όμως στην ΕΕ (κατά 6 μονάδες) και λιγότερο στην Ευρωζώνη (μόλις 1 μονάδα), ενώ στο Λιανικό Εμπόριο, ο σχετικός δείκτης ανέρχεται οριακά στην Ευρωζώνη και παραμένει αμετάβλητος στην ΕΕ.
Στις Κατασκευές, αντίθετα από τους άλλους τομείς, σημειώνεται κάμψη των προσδοκιών κατά 1 μονάδα στην ΕΕ και κατά 2 στην Ευρωζώνη.
Από την πλευρά της ζήτησης, η καταναλωτική εμπιστοσύνη σημειώνει οριακή άνοδο τόσο στην ΕΕ όσο και την Ευρωζώνη, με το φόβο της ανεργίας να περιορίζεται πολύ ήπια και αργά όμως τους τελευταίους μήνες.