Δευτέρα 2 Νοεμβρίου 2009

Αύξαναν 2 δισ. κάθε μήνα το έλλειμμα

Με μια επιστολή – «κόλαφο» για τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για τη συγκράτηση των ελλειμμάτων, την οποία απέστειλε την Παρασκευή στις Βρυξέλλες, ο υπουργός Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου ενημέρωσε τον αρμόδιο επίτροπο Χοακίν Αλμούνια και γραπτώς για την αποτυχία της χώρας μας να ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις που ανέλαβε τον Απρίλιο.

Συγκεκριμένα, όπως τονίζει στην επιστολή του ο υπουργός Οικονομικών, τα εισπρακτικά μέτρα απέδωσαν εξοικονόμηση μόλις 2,3 δισ. ευρώ, αντί για 4 δισ. που ήταν ο αρχικός στόχος. Η χώρα μας μπαίνει έτσι στον προθάλαμο πιο σκληρής επιτήρησης και, για να αποφύγει τα χειρότερα, η νέα κυβέρνηση δεσμεύεται για μεγάλες περικοπές στις κρατικές δαπάνες –και όχι μόνο.

Αποκαλυπτικά είναι επίσης τα στοιχεία για την πορεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, που ανακοινώθηκαν σήμερα. Σύμφωνα με αυτά, το δημόσιο έλλειμμα της χώρας αυξανόταν μέχρι και τις εκλογές, με ρυθμούς 1,5-2 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε μήνα –και παρά τα εισπρακτικά μέτρα του Ιουνίου.

Το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού στο εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου εκτοξεύτηκε στα 23 δισ. ευρώ, από 20,8 δισ. ευρώ που είχε σκαρφαλώσει μέχρι τον Αύγουστο (χρόνος προκήρυξης των εκλογών) και έναντι μόλις (;) 12,2 δισ. ευρώ στο εννεάμηνο του 2008.

Όπως δείχνουν τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού, το έλλειμμα δεν είναι απλώς διπλάσιο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, αλλά και σχεδόν τριπλάσιο έναντι της αρχικής πρόβλεψης στο Πρόγραμμα Σταθερότητας που κατέθεσε η προηγούμενη κυβέρνηση (8,8 δισ. ευρώ)!

Στο εννιάμηνο το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώνεται σε 23,019 δις ευρώ έναντι αρχικού στόχου για συγκράτηση στα 8,8 δις ευρώ και αναθεωρημένης εκτίμησης με το πρόγραμμα σταθερότητας για έλλειμμα 12,7 δις ευρώ.

Η εξέλιξη αυτή δημιούργησε μια «τρύπα» 8,3 δισ. ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό, προτού ακόμη οδηγηθεί η χώρα στις εκλογές - και προτού ολοκληρωθεί η καταγραφή όλων των βαρών και υποχρεώσεων που έμειναν «κάτω από το χαλί».

Τι αναφέρει η επιστολή Παπακωνσταντίνου

«Αγαπητέ Joaquin,

Σε συνέχεια των συζητήσεων που είχαμε με την ευκαιρία των συμβουλίων Eurogroup-Ecofin στις συνεδριάσεις στο Λουξεμβούργο, επισυνάπτω ένα σημείωμα σχετικά με τα μέτρα που ελήφθησαν από την ελληνική κυβέρνηση κατά την περίοδο Απριλίου-Οκτωβρίου 2009 σε απάντηση στις συστάσεις του Συμβουλίου για την Ελλάδα από την 27 Απριλίου 2009 στο πλαίσιο του άρθρου 104 (7).

Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι τα μέτρα αυτά υπολείπονται της αντιμετώπισης του προβλήματος σημαντική δημοσιονομική που η Ελλάδα αντιμετωπίζει. Επικεντρώνονται κυρίως στο σκέλος των εσόδων και ήταν κυρίως εφάπαξ χαρακτήρα (one-off).

Η νεοεκλεγείσα ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για τη δημοσιονομική εξυγίανση, την αποκατάσταση της αξιοπιστίας των δημοσιονομικών στατιστικών και τη διαφάνεια στη δημοσιονομική διαχείριση. Οι δεσμεύσεις αυτές θα αντικατοπτρίζονται στον προϋπολογισμό του 2010 και το νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης της Ελλάδας. Προς το σκοπό αυτό προσβλέπουμε στη στενή συνεργασία με τις υπηρεσίες της Επιτροπής».

Στην επιστολή όπου αναλύει την αποδοτικότητα των μέτρων , ο κ.Παπακωνσταντίνου τονίζει επίσης:

«Η αρχικά εκτιμώμενη δημοσιονομική επίπτωση των μέτρων αυτών ήταν η μείωση του ελλείμματος κατά το ποσό των 4 δισεκατομμυρίων ευρώ ή 1,7% του ΑΕΠ το 2009. Ωστόσο, οι τρέχουσες εκτιμήσεις, μετά την εφαρμογή των μέτρων, υπολείπονται των αρχικών προσδοκιών. Πιο συγκεκριμένα, η επίπτωση εκτιμάται τώρα σε 2,3 δισ. ευρώ ή λιγότερο από το 1% του ΑΕΠ το 2009.

Αυτή η διαφορά μεταξύ της αρχικής και της σημερινής εκτίμησης μπορεί να αποδοθεί σε υπεραισιόδοξες προβλέψεις που συνόδευαν τις ανακοινώσεις και στην αποτυχία στην εφαρμογή ορισμένων από αυτά τα μέτρα λόγω συνταγματικών προβλημάτων (όπως στην περίπτωση των ημιυπαίθριων)….

Το έλλειμμα της κεντρικής κυβέρνησης είναι 16 δισ. ευρώ ή σχεδόν το 7% του ΑΕΠ μεγαλύτερο από αυτό που προβλέπει το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Αυτή η σημαντική απόκλιση από τις προβλέψεις μπορεί να εντοπιστεί σε τρεις κύριες πηγές. Πρώτον, ως αποτέλεσμα του «οικονομικού κύκλου», που οφείλεται σε μεγαλύτερη από την αναμενόμενη μείωση του πραγματικού ΑΕΠ. Δεύτερον, και σημαντικότερο, ως αποτέλεσμα του «εκλογικού κύκλου» (λόγω πολιτικής αστάθειας κατά τη διάρκεια της περιόδου όπου η οικονομική πολιτική θα έπρεπε να επικεντρωθεί στην προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης), με σοβαρή μείωση των εσόδων και υπερβάσεις δαπανών.

Αυτό είχε ως επακόλουθο την κατάρρευση των μηχανισμών είσπραξης φόρων, εξαιτίας των διαδοχικών ευρωπαϊκών και εθνικών εκλογών, καθώς και στις σοβαρές υπερβάσεις των δαπανών, λόγω της πλήρους έλλειψης ελέγχου επί των δαπανών. Τρίτον, ως απόρροια "μη υποβολής εκθέσεων", λόγω της απόκρυψης από επίσημες στατιστικές αρχές ορισμένων δαπανών, όπως οι υποχρεώσεις προς τους προμηθευτές του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

Η νεοεκλεγείσα ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για τη δημοσιονομική εξυγίανση, την αποκατάσταση της αξιοπιστίας στην δημοσιονομικών στατιστικών και τη διαφάνεια στη δημοσιονομική διαχείριση. Όσον αφορά το 2010, στόχος είναι η μείωση του δημόσιου ελλείμματος σε ένα μονοψήφιο ποσοστό του ΑΕΠ το 2010, με μια πολιτική για την εναρμόνισή του κάτω από το 3% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα.

Επιπλέον, η νέα ελληνική κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να ακολουθήσει επιθετική πρόγραμμα διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Οι προσπάθειες αυτές θα συμπληρωθούν και θα υποστηριχθούν με εκείνες για τη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών, καθώς συμβάλλουν στην αποκατάσταση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας».


Επιπλέον όσων αναφέρει στην επιστολή του ο Γ.Παπακωνσταντίνου , τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2009 πιστοποιούν την κατάρρευση των εισπράξεων κρατικών εσόδων (προ επιστροφών φόρων) που μειώθηκαν κατά 1,3% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2008, και έφτασαν στα 38,7 δισ. ευρώ, έναντι στόχου στο Πρόγραμμα Σταθερότητας 59,3 δισεκατομμυρίων.

Ιδιαίτερα μειωμένες είναι οι εισπράξεις από ΦΠΑ, και πενιχρές από φόρους μεταβίβασης ακινήτων (400 εκατ. ευρώ!) και τέλη ταξινόμησης αυτοκινήτων.